Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Duch Gór Karkonosz
Duch Gór Karkonosz
W Nadleśnictwie Szklarska Poręba znajduje się Grób Karkonosza, zwanego również Duchem Gór czy Liczyrzepą. Kim była postać, której wizerunki możemy znaleźć w Karkonoszach?
Początki legend o złym Duchu Gór sięgają 1000 lat wstecz, kiedy to poganie, nie zapuszczając się w niebezpieczne góry, demonizowali panujące tam warunki.
Legendy o Karkonoszu były wytłumaczeniem na gwałtowne zmiany warunków atmosferycznych panujących w Karkonoszach. Duch Gór był rodzajem demona, który, jak pisał renesansowy intelektualista Kaspar Schwenckfeldt, "nie zrobi nikomu krzywdy, chyba, że ktoś się zeń śmieje, drwi, albo pragnie go ujrzeć, wtedy napełnia powietrze nagłą, nieoczekiwaną burzą, grzmotami, błyskawicami, gradem i ulewą". Według innych podań Liczyrzepa był strażnikiem przyrody i karał powyższymi niespodziankami tych, którzy nie okazywali jej szacunku.
Walończycy zaś, zajmujący się wydobywaniem minerałów w Karkonoszach, zwanych ówcześnie Górami Olbrzymimi, wykorzystywali legendy o strasznym Duchu Gór, by zniechęcić miejscowych do eksplorowania górskich lasów w poszukiwaniu minerałów.
W XVI wieku powstał najstarszy zachowany do dziś wizerunek Ducha Gór, przedstawiający go jako monstrum z korpusem i głową gryfa, rozłożystym jelenim porożem, nogami capa i ogonem, dzierżącego w pazurach laskę.
Rübenczal, najstarsze wyobrażenie na mapie Śląska Martina Helwiga, wydanej w 1561 roku.
W XIX wieku Rübenzahl, tłumaczony jako Liczyrzepa, miał już postać muskularnego starca z długimi włosami i brodą, nieraz w stroju myśliwego, z kosturem w dłoni, którym podpierał się podczas przemierzania swojego domu - Karkonoszy.
Ciężko zawrzeć w paru zdaniach podania o Duchu Gór. Przez setki lat wiele kultur z tych terenów tworzyło lub przekształcało na swoje lokalne warunki historie o Liczyrzepie. Już w XVII wieku aż 241 legend o Karkonoszu ukazało się drukiem!
W Szklarskiej Porębie, nieopodal Złotego Widoku, znajduje się symboliczny grób Karkonosza. Jak głosi legenda: "tutaj Duch Gór - Karkonosz, wypędzony przez złych ludzi ze swojej odwiecznej siedziby na Równi pod Śnieżką, patrząc na umiłowane góry, zmarł ze zgryzoty i znalazł miejsce wiecznego spoczynku".
Zarówno Złoty Widok, z platformą widokową ukazującą ponoć jeden z piękniejszych widoków na Karkonosze, jak i Grób Karkonosza znajdziecie teraz na stronie czaswlas.pl. W serwisie, za pomocą prostej wyszukiwarki, zintegrowanej ze szczegółową mapą, szybko i łatwo znajdziecie szlaki turystyczne, ścieżki edukacyjne, punktu widokowe i historyczne, a także wiaty turystyczne. Zachęcamy do szukania inspiracji na aktywne wakacje na stronie czaswlas.pl.
Kto wie, jaką legendę Wy dziś odkryjecie?