Lista aktualności Lista aktualności

Duch Gór Karkonosz

W Nadleśnictwie Szklarska Poręba znajduje się Grób Karkonosza, zwanego również Duchem Gór czy Liczyrzepą. Kim była postać, której wizerunki możemy znaleźć w Karkonoszach?

Początki legend o złym Duchu Gór sięgają 1000 lat wstecz, kiedy to poganie, nie zapuszczając się w niebezpieczne góry, demonizowali panujące tam warunki.

Legendy o Karkonoszu były wytłumaczeniem na gwałtowne zmiany warunków atmosferycznych panujących w Karkonoszach. Duch Gór był rodzajem demona, który, jak pisał renesansowy intelektualista Kaspar Schwenckfeldt, "nie zrobi nikomu krzywdy, chyba, że ktoś się zeń śmieje, drwi, albo pragnie go ujrzeć, wtedy napełnia powietrze nagłą, nieoczekiwaną burzą, grzmotami, błyskawicami, gradem i ulewą". Według innych podań Liczyrzepa był strażnikiem przyrody i karał powyższymi niespodziankami tych, którzy nie okazywali jej szacunku.

Walończycy zaś, zajmujący się wydobywaniem minerałów w Karkonoszach, zwanych ówcześnie Górami Olbrzymimi, wykorzystywali legendy o strasznym Duchu Gór, by zniechęcić miejscowych do eksplorowania górskich lasów w poszukiwaniu minerałów.

W XVI wieku powstał najstarszy zachowany do dziś wizerunek Ducha Gór, przedstawiający go jako monstrum z korpusem i głową gryfa, rozłożystym jelenim porożem, nogami capa i ogonem, dzierżącego w pazurach laskę.

Rübenczal, najstarsze wyobrażenie na mapie Śląska Martina Helwiga, wydanej w 1561 roku.

W XIX wieku Rübenzahl, tłumaczony jako Liczyrzepa, miał już postać muskularnego starca z długimi włosami i brodą, nieraz w stroju myśliwego, z kosturem w dłoni, którym podpierał się podczas przemierzania swojego domu - Karkonoszy.

Ciężko zawrzeć w paru zdaniach podania o Duchu Gór. Przez setki lat wiele kultur z tych terenów tworzyło lub przekształcało na swoje lokalne warunki historie o Liczyrzepie. Już w XVII wieku aż 241 legend o Karkonoszu ukazało się drukiem!

W Szklarskiej Porębie, nieopodal Złotego Widoku, znajduje się symboliczny grób Karkonosza. Jak głosi legenda: "tutaj Duch Gór - Karkonosz, wypędzony przez złych ludzi ze swojej odwiecznej siedziby na Równi pod Śnieżką, patrząc na umiłowane góry, zmarł ze zgryzoty i znalazł miejsce wiecznego spoczynku".

Zarówno Złoty Widok, z platformą widokową ukazującą ponoć jeden z piękniejszych widoków na Karkonosze, jak i Grób Karkonosza znajdziecie teraz na stronie czaswlas.pl. W serwisie, za pomocą prostej wyszukiwarki, zintegrowanej ze szczegółową mapą, szybko i łatwo znajdziecie szlaki turystyczne, ścieżki edukacyjne, punktu widokowe i historyczne, a także wiaty turystyczne. Zachęcamy do szukania inspiracji na aktywne wakacje na stronie czaswlas.pl.

Kto wie, jaką legendę Wy dziś odkryjecie?